1

كليات علم اقتصاد

  •  
  • رشته:  مديريت روابط عمومي

  • منبع درس: كليات علم اقتصاد

2

مقدمه

  • يك روز از زندگي
  • صبحانه، حمل و نقل ، كار و ...
  • اهميت اقتصاد
  • فناوري – نقش دولت

3

مقدمه

  • درس كليات علم اقتصاد بعنوان نخستين درس در سلسله دروس اقتصادي بوده و بسياري از مفاهيم بنيادي دروس اقتصادي اين رشته ها از جمله اقتصاد خرد و کلان، پول و ارز و بانکداري، توسعه اقتصادي و ماليه عمومي، اقتصاد رسانه، جايگاه علم اقتصاد در مديريت روابط عمومي مطرح خواهند شد براي اولين بار در اين درس مورد بررسي قرار ميگيرند، از اهميت قابل توجهي برخوردار است.
  • چون آشنايي و معارفه دانشجو با علم اقتصاد از اين درس آغاز ميشود، ضرورت تعمق و دقت بيشتر در جهت تفهيم مفاهيم و اصطلاحات مربوطه بيشتر احساس ميشود.

4

تعريف علم اقتصاد

  • نيازهاي نامحدود انسان
  • منابع كمياب
  • از اين منابع و امكانات محدود به روشهاي گوناگون ميتوان استفاده نمود
     
  • بهترين روش استفاده از منابع و امكانات كدام است؟
  • الف:بيشترين ميزان توليد
  • ب:سطح بالاتري از رفاه براي انسان

5

تعريف علم اقتصاد

  • تعريف علم اقتصاد (Economics):

  • در طول تاريخ تعاريف متفاوتي از علم اقتصاد ارائه شده است.
    آدام اسميت اقتصاد را علم توليد ثروت قلمداد مي نمود در حاليکه ريکاردو آن را علم توليد و توزيع ثروت مي دانست.
  • تعاريف امروزين علم اقتصاد بر اين نکته تاکيد دارد که اقتصاد علم استفاده بهينه از منابع کمياب توليد است.
  • علم اقتصاد، علم تخصيص بهينه منابع كمياب به منظور توليد كالاها و خدمات مورد نياز انسان براي مصرف در حال و آينده است

6

تعريف علم اقتصاد

  • نيازهاي نامحدود انسان
  • منابع كمياب
  • از اين منابع و امكانات محدود به روشهاي گوناگون ميتوان استفاده نمود
     
  • بهترين روش استفاده از منابع و امكانات كدام است؟
  • الف:بيشترين ميزان توليد
  • ب:سطح بالاتري از رفاه براي انسان

7

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • آيا اقتصاد علم است؟
     
  • علم بدنبال كشف روابط علي و معلولي بين پديده هاست


     

8

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • اقتصاد يكي از رشته هاي علوم اجتماعي است.
     
  • اقتصاددانان تلاش مي كنند با توجه به واقعيتها، پديده هاي مادي موجود را بررسي نموده و رابطه علت و معلول مشكلات و پديده هاي مادي را مشخص نمايند.
  • موضوع مورد مطالعه: مطالعه رفتار مادي انسان است (قطعيت و شموليت كم)
  • آزمايشگاه: ندارد
  • تعداد مفروضات: موضوع انسان و ابعاد فراوان آن-مفروضات بسيار زياد
  • شرايط زماني و مكاني: تحت تاثير شرايط مكاني و زماني است بطوريكه يك سياست اقتصادي در يك كشور در شرايط زماني خاص مشكل گشاي مشكلات آن منطقه يا زمان باشد- شموليت مكاني و زماني زيادي ندارد




     

9

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • تا نيمه اول قرن 18 عقايد اقتصادي به روش تجزيه و تحليل علمي بيان نشده است و اقتصاد و فعاليتهاي اقتصادي تا آن زمان تحت تاثير مسائل اخلاقي و سياست بود.
  • انديشه هاي اقتصادي در يونان قديم
  • انديشه هاي اقتصادي در قرون وسطي
  • مركانتي ليسم يا مكتب سوداگران
  • فيزيوكرات ها (مكتب طبيعيون)
  • ليبراليسم كلاسيك -آدام اسميت
  • اقتصاد سوسياليستي كارل ماركس
  • جان مينيارد كينز


     

10

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • انديشه هاي اقتصادي در يونان قديم:
  • تا قبل از قرن 13 ميلادي تمام بحثهاي اجتماعي ازجمله اقتصاد از ديدگاه اخلاق بررسي مي شد.
  • افلاطون: ثروت و فضيلت به دو كفه ترازو مي مانندكه هرگاه يك كفه سنگين تر شود، پايين مي آيد و ديگري بالا خواهد رفت.
  • ارسطو به اصالت فرد بيشتر از اجتماع عقيده داشت. به اقتصاد طبيعي (غيرپولي) دلبسته بود و مخالف رباخوري و سوداگري بود. وي با مالكيت اراضي در چهارچوب خانواده موافق بود و بردگي را لازمه توليد
    مي دانست.

     

11

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • انديشه هاي اقتصادي در قرون وسطي:
  • قرون وسطي (قرن 5 تا 15) دوره تاريكي افكار است
  • 700 سال اول : اقتصاد و فعاليت اقتصادي تحت تاثير اخلاق و مسيحيت و سنتها بود.
  • از قرن 12 به بعد بعلت پيدايش كارگاههاي صنعتي، توسعه روابط تجاري اروپا با خاورميانه از طريق درياي مديترانه يك دوره ترقي اقتصادي بوجود آمد و پول بعنوان وسيله مبادله رواج يافت.
  • (عدالت و اصول مسيحيت)

     

12

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • مركانتي ليسم يا مكتب سوداگران
  • قرن13تا قرن 18
  • تمام كشورها نسخه ثابت درد خود را در دريافت سه قلم دارو مي دانستند:
  • 1- كسب طلا و نقره  از هر مسير ممكن
  • 2-افزايش ثروت و قدرت دولت مركزي
  • 3- مداخله مستقيم دولت در امور اقتصادي و كنترل آن
     
  • فراموشي ارزشهاي اخلاقي

     

13

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • فيزيوكرات ها (مكتب طبيعيون)
  • قرن18
  • بنيان گذار مكتب : فرانسوا كنه
  • مخالفت با مداخله دولت در امور اقتصادي
  • خداوند  قوانين  و  نظم  جهاني  را  آفريده، خود نظامي  طبيعي  براي  فعاليتهاي  بشر ايجاد كرده است.
  • فيزيوكراتها، ارزش افزوده يا محصول خالص را ثروت حقيقي ميدانستند كه فقط در بخش كشاورزي بدست مي آيد، تجار و صنعتگران را غيرمولد و بي حاصل بحساب مي آوردند.
  • تأكيد بر آزادي نوع بشر در فعاليتهاي اجتماعي


     

14

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • ليبراليسم كلاسيك-آدام اسميت
  • قرن 18و 19
  • بنيان گذار مكتب : آدام اسميت (پدر علم اقتصاد)
  • نام كتاب : ثروت ملل
  • نظام حاكم بر بازار و عملكرد قيمتها قادر خواهد بود تعادل عمومي اقتصاد را ايجاد نمايد
  • تأكيد بر نفع شخصي (محرك) و عدم دخالت دولت در اقتصاد
  • ساير نظريه پردازان كلاسيك: ژان باتيست سي


     

15

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • عقايد آدام اسميت:
  • نفع شخصي محرك فعاليت هر فرد است و فعاليت فرد نفع جامعه را بدنبال دارد
  • دخالت دولت منجر به هدايت منابع توليدي به سمت صحيح نمي شود
  • مالكيت خصوصي بدون هيچ محدوديتي
  • كسب ثروت ناشي از كار در توليد است و براي نيروي كار اهميتي بيش از سرمايه قائل بود
  • تقسيم كار منجر به افزايش بهره وري مي شود
  • نظام آزاد يا نظام قيمتها كه بخودي خود تعادل را در اقتصاد ايجاد مي كند
  • استعدادهاي جامعه(صاحبان انديشه و فكر) بزرگترين سرمايه هر كشور


     

16

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • اقتصاد سوسياليستي كارل ماركس
  • قرن19
  • بنيان گذار مكتب : كارل ماركس
  • نام كتاب : سرمايه
  • منشاء توليد فقط نيروي كار
  • مالكيت خصوصي را مردود و به مالكيت اجتماعي اعتقاد داشت
  • - ازدرون مكتب تاريخي سوسياليزم به وجود آمد
  • منتقد نظام سرمايه داري
  • پيش بيني صحيح بحرانهاي اقتصادي سالهاي آتي
  • تضاد دروني نظام سرمايه داري
  •  استثمار نيروي كار




     

17

تاريخچه رشد و تكامل علم اقتصاد

  • جان مينيارد كينز
     
  • بنيان گذار مكتب : جان مينارد كينز
  • نام كتاب : نظريه عمومي اشتغال، پول و بهره
  • - نجات نظام سرمايه داري از بحران دهه 1930
  • طرف داري از دخالت دولت و ايجاد تقاضا (برخلاف نظر آدام اسميت)
  • تعادل اقتصاد در اشتغال ناقص
  • انقلاب كينزي
     
  • در سالهاي بعد از كينز مكاتب اقتصادي ديگر نظير مكتب نو كلاسيك،
    نئو كينزي و مكتب پولي بوجود آمدند.


     

18

زمينه تفكر اقتصادي

  • كميابي (Scarcity): هرچيزي را به هر اندازه كه مي خواهيم نداريم.
     
  • منابع توليد (Factors Prodduction) :
  • 1-منابع طبيعي: شامل زمين، هوا، جنگل، معادن، مراتع و آبها ميشود
  • 2- نيروي كار: بعنوان تلاش انسان و شامل نيروي كار آموزش ديده و ماهر و نيروي كار غير ماهر مي باشد.
  • 3-سرمايه: ساخته دست بشر است و او را در توليد كالا و خدمات ياري مي دهد، شامل ماشين آلات و ابزار آلات و ساختمان و بنا مي باشد.
  • 4-مديريت: با توجه به پذيرش ريسك تركيب عوامل توليد ديگر بعنوان يك عامل تلقي مي گردد و تصميم مربوط به سازمانبندي از جمله وظايف مديريت است.

19

زمينه تفكر اقتصادي

  • انتخاب: به علت محدوديت امكانات و نامحدود بودن نيازها مجبوريم دست به انتخاب بزنيم.
  • يعني گزينش از بين تمام گزينه ها به نحوي که به بهترين وجه خواسته هاي خود(غذا- پوشش- پناهگاه)  را پاسخ گويد. راههاي مختلفي براي توليد هرکدام ازکالاهاي فوق وجود دارد که انتخاب هر راه به ترجيحات يا مطلوبيت ((utility مصرف کننده بستگي دارد.
  • سوالات مطرح:
  • 1-چه كالايي توليد شود؟
  • كالا و خدماتي كه بايد توليد و يا خريداري شود را انتخاب و سپس منابع يا عوامل توليد را به آن اختصاص دهد.
  • 2- چگونه توليد شود؟
  • تركيب منابع توليد. كه با نسبتهاي مختلف امكانپذير است.
  • كاربر يا سرمايه بر؟ كه بستگي به هزينه عوامل توليد دارد
  • 3-براي چه كسي توليد شود؟
  • مكانيسم بازار – جنگ (جيره بندي) – يا تركيبي

20

زمينه تفكر اقتصادي

  • هزينه فرصت:
  • آنچه که ما با يک تصميم يا انتخاب آن از دست مي دهيم ، « هزينه فرصت » آن انتخاب و يا تصميم خوانده مي شود. دليل مطرح شدن مفهوم هزينه فرصت ، محدود بودن منابع در مقابل خواسته هاي بي شمار است.
     
  • هزينه فرصت توليد برنج منجر به از دست دادن امكان توليدكيوي ميشود
     
  • هزينه فرصت استفاده از يك عامل توليد براي توليد يك كالاي خاص، از دست دادن استفاده از آن عامل توليد براي توليد كالاي ديگر است.
     

21

زمينه تفكر اقتصادي

  • هزينه فرصت Opportunity Cost:
  • آنچه که ما با يک تصميم يا انتخاب آن از دست مي دهيم ، « هزينه فرصت » آن انتخاب و يا تصميم خوانده مي شود. دليل مطرح شدن مفهوم هزينه فرصت ، محدود بودن منابع در مقابل خواسته هاي بي شمار است.
  • خانواده ها بايد در مورد تقسيم درآمد خود بين كالاها و خدمات موجود در بازار تصميم بگيرند.
     
  • هزينه فرصت توليد برنج منجر به از دست دادن امكان توليدكيوي ميشود
     
  • هزينه فرصت استفاده از يك عامل توليد براي توليد يك كالاي خاص، از دست دادن استفاده از آن عامل توليد براي توليد كالاي ديگر است.
     

22

زمينه تفكر اقتصادي

  • نهايي گرايي Marginalism :
  • توليد كنند تمايل دارد فايده و هزينه آخرين واحد محصول را بداند.
  • هزينه چاپ كتاب و تجديد چاپ آن

23

زمينه تفكر اقتصادي

  • بازارهاي كارآمد Efficiency Market:
  • بازارهايي که حاوي فرصت سود آوري هستند، بازارهاي کارآمد ناميده مي شوند.
  • يک فرصت سود آوري در بازار يک چيز معمول نيست ولي اين به معني عدم وجود چنين فرصتي نمي باشد. به وضوح زمان هايي وجود دارند که در يک بازار فرصت براي کسب سود وجود دارد. ولي اين فرصت سود نصيب کسي مي شود که زودتر به آنجا برسد يا زودتر خبردارشود (اطلاعات بهتري داشته باشد).

     

24

اقتصاد اثباتي و دستوري (ارشادي)

  • اقتصاد اثباتي Positive Economics
  • به توصيف واقعيتها ، رفتارها و عملكرد اقتصاد مي پردازد.
  • در تحليل اثباتي قضاوتهاي ارزشي را در نظر نمي گيريم، آنچه كه هست بدون توجه به خوب و بد بودن يك سياست در نظر گرفته ميشود.
  • نرخ تورم در سال 1388 معادل 10.2 ميباشد
  • اقتصاد ارشادي (دستوري يا سياسي) Positive Economics
  • شامل نظريه ها و توصيه هايي است كه بر پايه قضاوتهاي ارزشي و اصول اخلاقي قرار دارد.
  • بحث و تحليل درباره آنچه كه بايد باشد و خوبي ها و بدي ها را با توجه به معيارهاي ارزشي تحليل مي كند
  • تحت تاثير مسائل اخلاقي، سياسي و ايدئولوژيكي است
     

25

اقتصاد خرد و كلان


  • اقتصاد خرد: Micro Economics
     
  • به بررسي رفتار و تصميمات اقتصادي مربوط به افراد، خانوارها، بنگاهها و بازارها مي پردازد.
  • بررسي پديده هاي اقتصادي براساس كميت جزيي و خرد و انفرادي و يك بخشي و در يك بازار خاص در تجزيه و تحليل خرد اقتصادي انجام ميگيرد. اقتصاد خرد در رابطه با فعاليتهاي اقتصادي در سطح خانوار و افراد بحث مي كند.

26

اقتصاد خرد و كلان


  • اقتصاد كلان: Macro Economics
  • به بررسي عملكرد اقتصاد به طور كلي مي پردازد.
  • بررسي پديده هاي اقتصادي براساس كميت كلي و در سطح كشور در تجزيه و تحليل كلان اقتصادي صورت مي پذيرد.
  • اقتصاد كلان در رابطه با فعاليتهاي اقتصادي در سطح كشور بحث مي كند

27

مقايسه شاخصهاي اقتصاد خرد و كلان

28

جايگاه علم اقتصاد در مديريت روابط عمومي

  • پيدايش روابط عمومي نوين درجهان
  •    اصطلاح روابـط عمومي به مفهوم كنوني نخستين بـار در سال1897 در سالنامه يـك مؤسسه راه آهن آمريكا مطرح شد و فعاليت آن بـه شكل كنوني اززماني آغاز شد كه مؤسسه هاي اقتصادي ودولتها افكارعمومي رادرسرنوشـت خود مؤثردانسته ودريافتند كه فقط ازطريق روابط عمومي است كه مي توان اذهان عمومي را مجذوب كرده و به فعاليت خود رونق بخشند. در سال 1964 ميلادي فاينانشنال تايمز از(روابـط عمومي) به عنوان صنعتي بـزرگ نام بـرد.
  •    هم اكنون روابط عمومي بويژه دررشتـه هايي مانندعلوم اجتماعي و مديريـت مقام والايي كسب نموده وبـه عنوان يكي از شعب تخصصي علوم اجتماعي در دانشگاهها تدريس مي شود. هرچند روابط عمومي پيشينه اي به اندازه كل تاريخ دارد اما ابزارهايي كه در اين جهت مورد استفاده قرارگرفته شاهد تغيير وتحولاتي عميق بوده است .بخصوص بعد از جنگ جهاني اول تـوجه خاصي به روابط عمومي علمي شد ودر سالهاي بـعد از جنگ دوم جهاني به اين اهميت افزوده شد.
  •    (ليوي لي)خبرنگار اقتصاد مطبوعات آمريكا نخستين كسي بـود كه دفتر روابط عمومـي را به شيوه نوين امروزي درشهر نيويورك درسال 1906 تاسيس كرد وازهمين روبـه پـدر روابط عمومي درسراسرجهان معروف است واصول تكنيكي راكه امروزه كارشناسان روابط عمومي بـه كار مي بـرند ابداع نمود واعتقاد داشت تبليغ و انتشار مطالب درباره شخص يـا سازماني در صورتي كـه با عمل صحيح تاييد و پشتيباني نشود بي فايده خواهد بود.

29

جايگاه علم اقتصاد در مديريت روابط عمومي

  • نقش روابط عمومي
  •    نزديك به يكصد سال از پيدايش روابط عمومي ها در جهان مي گذرد. بنابر گفته اي حدود 800 تعريف متفاوت از روابط عمومي اظهار شده است. آنچه كه مي توان گفت، اين است كه روابط عمومي يك نياز همگاني است. روابط عمومي در پي بهره مندي از افكار عمومي براي اصلاح رفتار سازماني است.
  •    كاركردهاي روابط عمومي شامل : قدرت بيان، فن خطابه، مدافعه، مذاكره، برقراري صلح، مشاوره و جمع آوري هوش و خرد مي باشد. روابط عمومي به عنوان يك مشاور، نقش رايزني را براي مديريت ايفا مي كند. اين پديده مانند نيروي الكتريسيته عمل مي كند. پديده اي كه اختراع شده است و از آن نمي توان چشم پوشيد. كاربر روابط عمومي يكي از ابعاد ضروري فرايند فعاليت هاي گوناگون مدرن است كه در سده بيستم و بيست و يكم شكل دموكراتيك بيشتري را به خود گرفته است.
  •   واقعيت اين است كه روابط عمومي به سن تكليف رسيده يك سازمان براي ادامه زندگي و موفقيت، نيازمند آن است كه علت وجودي خود را بشناساند و تا جايي كه ميسر است، اين اطمينان را بدهد كه تمامي  گروههاي   اجتماعي   كه   با  آنان به  شكلي  استراتژيك  درگير  است، در اين  راستا  گام  بر مي دارند.بنابراين ايجاد ارتباطي موثر و روشن درباره هدف مورد نظر، در درون و بيرون از سازمان از اهميت قابل ملاحظه اي برخوردار است و اين مهم به عهده روابط عمومي مي باشد.
  •    روابط عمومي در كشور ما پيشينه اي 50 ساله دارد فلسفه بوجود آمدن دانشي به نام روابط عمومي اين بود كه دولتها به اين فكر افتادند تا مقداري از بودجه كشور را صرف امور مردمي كنند و به اين ترتيب نخستين  نهادهاي  روابط  عمومي در جهان ديده گشود و امروز ما شاهد رشد سريع اين پديده در جهان مي باشيم بطوريكه برخي از كشورها بخشي از بودجه خود را به روابط عمومي اختصاص مي دهند.

30

جايگاه علم اقتصاد در مديريت روابط عمومي

  •    يكي از راههاي آشنايي مديران با افكار و ديدگاههاي كاركنان سازمان خود روابط عمومي است كه بر اساس آن مي تواند براي ايجاد فضايي صميمانه و سالم تصميمات جدي و كارآمد بگيرد. از سوي ديگر روابط عمومي بايد عملكرد مديران را به گوش كاركنان برساند و در ايجاد جوي بدون شايعات و بدبيني تلاش نمايد. رساندن پيام مديران از طريق روابط عمومي به كاركنان از پيدايي هر گونه داوري هاي غير اصولي جلوگيري مي كند. در عصر ارتباطات روابط عمومي ها نقش و جايگاه حساس و ويژه اي دارد و اين نهادها نبايد از تغييرات پرشتاب امروزي به دور باشند.
  •    وظيفه اصلي روابط عمومي ها ايجاد ارتباط درون سازماني و برون سازماني است. در واقع روابط عمومي پلي است ميان كاركنان و مديران يك سازمان تا پيشنهادهاي كاركنان در زمينه بهينه سازي روابط انساني را به مديريت انتقال دهد.
  •    روابط عمومي اصلي ترين حلقه ارتباطي بين سازمانها و كاركنان است. روابط عمومي مي تواند با رسانه هاي گروهي ارتباط مداوم داشته باشد و از طريق آنها به وظيفه دو سويه خود جامه عمل بپوشاند. از طرفي مشكلات اقتصادي و اجتماعي سازمان خود را بدون تعصب و شفاف در رسانه ها منعكس كند و از طرف ديگر مشكلات كاركنان را از طريق همين رسانه ها به گوش مسؤولان برساند
    مي توان گفت كه در درون روابط عمومي ارزش هايي نهفته وجود دارد كه عمدتا به آنها توجه خاصي نشده است و به اين خاطر كار روابط عمومي در بسياري از سازمانها به تبليغات محدود شده است كه كمتر به تفاهم و ارتباط دو سويه پرداخته اند. يكي از كارشناسان  روابط عمومي مي گويد: شفاف كردن مسائل جامعه و حمايت از منافع مردم ، بخشي از رسالت يك كارگزار روابط عمومي است.

31

اقتصاد رسانه

  • واژه اقتصاد رسانه به عنوان مرجعي براي يك حوزه علمي، در سطحي وسيع و به عنوان يك واژه براي تحقيقات اقتصادي يك رسانه واحد مثل فيلم، تلويزيون، راديو، اينترنت و ... استفاده شده است.
  • اغلب مطالعاتي كه برروي رفتار مصرف كنندگان انجام مي گيرد بر ساختار بازار و ويژگيهاي توليدي يك رسانه خاص به عنوان كالا تمركز دارد.
  • بطور كلي رسانه ها كاركرد فراواني در جامعه دارا مي باشند. بدون رسانه جوامع عاري از زيرساختهاي اصلي ارتباطات هستند.
  • مطبوعات به عنوان ركن چهارم دموكراسي تلقي مي شود و رسانه ها علاوه بر سرگرمي محدوده وسيعي از اطلاعات جزئي تا پيچيده را ارائه مي نمايند.

32

اقتصاد رسانه

  • 2 رابطه كلي رسانه و اقتصاد:
  • 1- به كارگيري تفكر اقتصادي در رسانه
  • كاربرد نظريه هاي اقتصادي (شكل سنتي) در يك رسانه است عواملي نظير بازار، مصرف كننده و بنگاه
  • محصول : اطلاعات و...
  • منازعات حق مالكيت را رسانه اطلاع رساني و كمك در حل آن نموده است
  • 2- به كارگيري تفكر نظري رسانه در اقتصاد
  • كه نقش رسانه در تعاملات بين بازيگران اقتصادي مختلف تجزيه و تحليل مي شود.
  • رسانه به عنوان بستر برخورد عرضه و تقاضا در بازار ظهور پيدا مي كند.